TIJ Bangkok Rules

Bangkok Rules : หลักการทั่วไป

หลักการไม่เลือกปฏิบัติ (principle of non-discrimination) คือหลักการสำคัญและเป็นร่มใหญ่ของข้อกำหนดสหประชาชาติว่าด้วยการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังหญิงและมาตรการที่มิใช่การคุมขังสําหรับผู้กระทําผิดหญิง (ข้อกำหนดกรุงเทพ) ทั้ง 70 ข้อ โดยหลักการไม่เลือกปฏิบัติเน้นย้ำว่า การคำนึงถึงความต้องการเฉพาะเชิงเพศภาวะและการดำเนินมาตรการบำบัดฟื้นฟูที่ตอบรับกับลักษณะเฉพาะของผู้ต้องขังหญิงนั้น ไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติ ทั้งนี้เนื่องจากลักษณะของเรือนจำและทัณฑสถานส่วนมากมักถูกสร้างขึ้นสำหรับผู้ชายเป็นหลักและมักไม่เอื้อต่อความเป็นอยู่ของผู้ต้องขังหญิง ซึ่งการเพิกเฉยต่อความแตกต่างและความต้องการเฉพาะเหล่านี้ทำให้ผู้ต้องขังหญิงไม่ได้รับโอกาสในการบำบัดฟื้นฟูอย่างเท่าเทียม

Bangkok Rules : การดูแลผู้ต้องขังแรกเข้า

ช่วงแรกเข้าเป็นช่วงที่ผู้ต้องขังหญิงมักอยู่ในสภาวะที่เปราะบางทั้งทางจิตใจและทางร่างกายมากที่สุด เนื่องจากต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ของชีวิต อีกทั้งมักอยู่ในช่วงที่คดียังไม่สิ้นสุด ความรู้สึกกลัว กังวล ไม่ยอมรับ จึงเป็นความรู้สึกที่เกิดขึ้นกับผู้ต้องขังทุกคน นอกจากนั้น ในทางกายภาพ ผู้ต้องขังบางคนอาจมีโรคประจำตัวหรือสภาวะทางร่างกายที่เกิดจากการหยุดใช้สารเสพติด ด้วยเหตุดังกล่าว ข้อกำหนดกรุงเทพจึงให้ความสำคัญกับการดูแลผู้ต้องขังหญิงในช่วงแรกรับอย่างมาก โดยกำหนดให้มีการตรวจค้นที่คำนึงถึงความเปราะบางทางเพศภาวะ การตรวจร่างกายเบื้องต้น การแจ้งสิทธิและกฎระเบียบภายในเรือนจำ และการทำทะเบียนประวัติและจำแนกผู้ต้องขังที่ครอบคลุมและมีประสิทธิภาพ

Bangkok Rules : การติดต่อโลกภายนอก

การได้รับโอกาสให้ได้ติดต่อกับโลกภายนอก ไม่ว่าจะเป็นกับลูก สมาชิกครอบครัว หรือการได้ติดต่อเจ้าหน้าที่กงศุล ผู้แทนทางกฎหมาย ล้วนเป็นปัจจัยที่จะช่วยรักษาสมดุลย์ให้สุขภาพจิตของผู้ต้องขังหญิง อีกทั้งการรักษาความสัมพันธ์ในครอบครัวยังมีส่วนช่วยให้การบำบัดฟื้นฟูเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ สร้างความพร้อมให้ผู้ต้องขังที่จะเริ่มต้นชีวิตใหม่หลังพ้นโทษ

Bangkok Rules : โปรแกรมแก้ไขฟื้นฟู

ข้อกำหนดกรุงเทพให้ความสำคัญกับการมีโปรแกรมการทำงาน ฝึกอาชีพ และการศึกษาที่เหมาะสมกับเพศภาวะและที่สามารถเข้าถึงได้อย่างเท่าเทียม ทั้งนี้ เนื่องจากผู้ต้องขังหญิงส่วนมากมีภูมิหลังมาจากการไม่ได้รับโอกาสทางเศรษฐกิจและสังคม โปรแกรมบำบัดฟื้นฟูในเรือนจำจึงควรมุ่งเสริมสร้างองค์ความรู้ ทักษะ ที่จะช่วยให้บุคคลเหล่านี้มีทางเลือกที่มีคุณภาพเมื่อกลับสู่สังคมหลังพ้นโทษ

Bangkok Rules : ผู้ต้องขังหญิงตั้งครรภ์และลูกติดผู้ต้องขัง

โปรแกรมการดูแลผู้ต้องขังตั้งครรภ์และเด็กติดผู้ต้องขังที่ครบถ้วนเป็นอีกส่วนสำคัญของข้อกำหนดกรุงเทพ เพื่อการันตีว่าเด็กจะมีสุขภาพและพัฒนาการที่สมบูรณ์ ดังนั้น ข้อกำหนดกรุงเทพกำหนดให้ผู้ต้องขังที่มีลูกอาศัยอยู่กับตนในเรือนจำและผู้ต้องขังตั้งครรภ์สามารถเข้าสู่ระบบการดูแลทางการแพทย์และทางกายภาพอื่น ๆ ที่ครบถ้วน

Bangkok Rules : ระบบสุขภาพที่สอดคล้องกับเพศภาวะ

ข้อกำหนดกรุงเทพ กำหนดให้เรือนจำมีหน้าที่ต้องจัดให้มีระบบสุขภาพที่สอดคล้องกับเพศภาวะ ไม่ว่าจะเป็นสูตินรีเวช สุขภาพจิต การบำบัดรักษาการติดสารเสพติด หรือโรคอื่น ๆ ภายใต้หลักการที่ว่าผู้ต้องขังหญิงพึงมีสิทธิในการเข้าถึงการรักษาพยาบาลที่เป็นระบบและมีคุณภาพดังเช่นระบบสุขภาพในชุมชน

เกี่ยวกับข้อกำหนดกรุงเทพ & TIJ

ข้อกำหนดสหประชาชาติว่าด้วยการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังหญิงและมาตรการที่มิใช่การคุมขังสำหรับผู้กระทำผิดหญิง (United Nations Rules for the Treatment of Women Prisoners and Non-Custodial Measures for Women Offenders) หรือ ข้อกำหนดกรุงเทพ (Bangkok Rules) เกิดขึ้นภายหลังที่องค์การสหประชาชาติโดยที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติ สมัยที่ 65 ได้ลงความเห็นเมื่อวันที่ 21 ธันวาคม 2553 ให้เป็นมาตรฐานในการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังหญิง ที่ยอมรับกันในระดับสากล เพื่อให้ประเทศต่างๆ ได้ยึดถือเป็นแนวทางในการปฏิบัติต่อผู้ต้องขังหญิงและผู้กระทำผิดหญิง โดยคำนึงถึงความแตกต่างทางด้านเพศสภาวะของผู้หญิงในเรือนจำและเด็กติดผู้ต้องขัง ภายหลังจากการรับรองข้อกำหนดกรุงเทพ นานาประเทศรวมถึงประเทศไทย องค์การระหว่างประเทศ หน่วยงานในกระบวนการยุติธรรมได้ริเริ่มส่งเสริมให้มีการนำเอาข้อกำหนดกรุงเทพไปปรับใช้